İlahiyat Fakültelerinden birinde tefsir dersleri veren Doç. Dr. bir dostum bir gün beni arayarak Kur'ân'da "Yâ eyyühe nnâs"ın geçtiği yerleri tespit etmemi rica etti. Ben de bunları daha önce hazırladığım 361 Yâ'nın olduğu dosyadan araştırdım. Bunların sayısının 20 adet olduğunu gördüm. Haydi şu dostuma bir iyilik yapayım da Türkçe transkripsiyonla yapılmış Arapçalarını da yazayım dedim. Bunları tek tek dosyadan kesip yapıştırırken bir de baktım ki 27. Surede geçeni Süleyman aleyhisselamın insanlara hitabı. Bunu dışarıda tutunca geriye kalan 19 adedi Allahın insanlara hitabı oluyordu. Bunları aşağıda göreceksiniz.
Sevgili okuyucular Kur'ân'da 361 adet hitap Yâ'sının olması, ki bu 19x19 eder, arkasından da 19 adet "Yâ eyyühe nnâs" diye Allah'ın insanlara hitap etmiş olması size çok tabii, sıradan bir olay gibimi gözüküyor! Buradaki bu sıra dışılığı göremiyorsanız herhalde ortada bir sorun var demektir. Bunları okuduğunuzu ahirette elinize verilecek hesap defterinde göreceksiniz. Tıpkı bir vidyoya bakar gibi bunları orada seyredeceksiniz. Ben bilmiyordum demek fayda vermeyecektir. Dünya işlerinde her şeye aklın çok iyi eriyordu da buna niye aklın ermedi diye sormazlarmı sana!
Sizlere aşağıdaki GA1 grubunda olan üç âyetin meallerine bir göz atmanızı bunlarda Allahın insanlara ne dediğini dikkatle okumanızı öneriyorum. Bu üç âyetteki "Yâ eyyühe nnâs"lar arasında 19'un katsayısı kadar uzaklık vardır. Bir de bu âyetlerin manalarına bakınız. Ne kadar müthiş! "Yâ eyyühe nnâs"lar GA1 grubundaki üç âyetle başlayıp GA16'lı âyetle sona eriyor. Hem başlangıçtaki GA1'li âyetlerde hem de en sondaki GA16'lı âyette Allah insanları şeytanın aldatmasına karşı uyarıyor. Sevgili okuyucular kendi yararınız için bunları öyle okuyup geçmeyin. Bakınız aşağıda 4:170'te Allahü te'âlâ insanlara şöyle diyor: "Kendi yararınıza olarak ona inanın".
En sondaki GA16'lı âyeti buraya alıyorum. Buna beraber bakalım.
Elmalılı 35:5 - Ey insanlar! Haberiniz olsun ki, Allah'ın vaadi muhakkak haktır. Sakın bu dünya hayatı sizi aldatmasın, sakın o aldatıcı şeytan sizi, Allah hakkında da aldatmasın.
Allahü te'âlâ şeytanı aldatıcı olarak tanımlıyor. Pek ala nasıl aldatıyormuş şeytan bir de ona bakalım. "Sizi Allah hakkında da aldatmasın". Hani şeytan her türlü şeyde insanı aldatıyor ya bunun üzerine bir de Allah hakkında sizi aldatmasın deniyor. Peki şeytan insanı Allah hakkında nasıl aldatır. Allah çok affedicidir seni de affeder. Sen bu gün gününü gün et yarın yaşlanınca Allaha dönersin der tabii ki. Fakat bu arada pek çok genç kişinin Allaha dönemeden ölüp gittiğini de unutturur ve Allah muhafaza insanı felakete sürükler.
"Yâ eyyühe nnâs" Kur'ân'da 20 defa geçmektedir. Bunlardan 27:16'daki Süleyman aleyhisselamın insanlara hitabıdır.
Diğer 19 adedi Allahın insanlara hitabıdır. Bu 19 adedi içinde dört adedi "Kul" diye başlamakta ve Allah peygamberimiz vasıtası ile insanlara hitap etmektedir. Diğer 15 adedinde ise Allah insanlara direk olarak hitap etmektedir.
Bunları GA gruplarına göre sıraladım. Aynı GA grubunda olanlar arasında 19x uzaklık vardır.
SN1468_5 10:104 GN28140_GA1;
Kul yã eyyühe nnâsu in küntüm fiy şekkin min diyniy felã e’Åbüdülleziyne te’Åbüdûne min dûnillâhi velâkin e’Åbüdullâhelleziy yeteveffâküm* veümirtü en ekûne mine-l-mu’miniyn*
Elmalılı 10:104 - De ki: "Ey insanlar! Eğer benim dinimde bir şüpheniz varsa, şunu bilin ki, Allah'ı bırakıp da sizin taptıklarınıza tapmam. Lâkin sizin de canınızı alacak olan Allah'a taparım. Bana müminlerden olmam emredilmiştir".
SN1472_9 10:108 GN28216_GA1;
10:108 Kul yã eyyühe nnâsu Kad cãekümü l-HaKKu min rabbiküm* femeni-htedâ feinnemâ yehtediy linefsih* vemen Dalle feinnemâ yeDillü ‘Aleyhâ* vemã ene ‘Aleyküm bivekiyl*
Elmalılı 10:108 - De ki: "Ey insanlar! İşte size Rabbinizden hak geldi. Artık kim hidayeti kabul ederse kendi canı için kabul etmiş olur. Kim sapıklık ederse kendi zararına sapıklık etmiş olur. Ve ben sizin üzerinize vekil değilim."
SN3502_6 31:33 GN53562_GA1;
31:33 yã eyyühe nnâsü-tteKû rabbeküm vehşev yevmen lâ yecziy vâlidün ‘An veledihî velâ mevlûdün hüve câzin ‘An vâlidihî şey’â* inne ve’Ådellâhi HaKK* felâ tegurrannekümü l-Hayâtü ddünyâ velâ yegurranneküm billâhi l-garûr*
Elmalılı 31:33 - Ey insanlar! Rabbinizden sakının ve bir günden korkun ki, baba çocuğuna hiçbir fayda veremez. Çocuk da babasına hiçbir şeyle fayda sağlayacak değildir. Şüphesiz Allah'ın vaadi gerçektir. O halde dünya hayatı sizi aldatmasın, sakın o çok aldatıcı şeytan sizi Allah'ın affına güvendirerek aldatmasın.
SN175_4 2:168 GN3023_GA2;
2:168 yã eyyühe nnâsu külû mimmâ fil-arDi Halâlen Tayyiben velâ tettebi’Û huTuvâti şşeyTân* innehû leküm ‘Adüvvün mübiyn*
Elmalılı 2:168 - Ey insanlar! Bütün yeryüzündeki nimetlerimden helal olmak, temiz olmak şartıyla yiyin. Fakat şeytanın adımlarına uymayın. Çünkü o size belli bir düşmandır.
SN3663_15 35:3 GN56223_GA2;
35:3 yã eyyühe nnâsü-zkürû ni’Åmetellâhi ‘Aleyküm* hel min hâliKin gayrullâhi yerzüKuküm mine ssemãi vel'arD* lã ilâhe illâ hüve feennâ tü’fekûn*
Elmalılı 35:3 - Ey insanlar! Allah'ın üzerinizdeki nimetini anın. Allah'tan başka bir yaratıcı mı var? O size gökten ve yerden rızık verir. O'ndan başka ilâh yoktur. O halde (haktan) nasıl çevrilirsiniz?
SN2600_16 22:5 GN42867_GA3;
22:5 yã eyyühe nnâsu in küntüm fiy raybin mine-l-be’Åsi feinnâ halaKnâküm min türâbin sümme min nuTfetin sümme min ‘AleKatin sümme min muDgatin muhalleKatin vegayri muhalleKatin linübeyyine leküm* venuKirru fil-erHâmi mâ neşãu ilã ecelin müsemmen sümme nuhricüküm Tiflen sümme liteblugũ eşüddeküm* veminküm men yüteveffâ veminküm men yuraddü ilã erzeli l-‘Umuri likeylâ ye’Åleme min be’Ådi ‘Ilmin şey’â* ve tera l-arDa hâmideten feizã enzelnâ ‘Aleyhe l'mãe-htezzet verabet veenbetet min külli zevcin behiyc*
Elmalılı 22:5 - Ey insanlar ! Eğer öldükten sonra dirilmekten şüphede iseniz, (bilin ki) ne olduğunuzu size açıklamak için şüphesiz biz sizi topraktan, sonra nutfeden (spermadan) sonra bir alekadan (embriodan) sonra yapısı belli belirsiz bir et parçasından yaratmışızdır. Dilediğimizi belli bir süreye kadar rahimlerde tutarız. Sonra sizi bir çocuk olarak çıkartırız, sonra sizi, olgunluk çağına erişmeniz için bırakırız. Bununla beraber kiminiz öldürülür, kiminiz de önceki bilgisinden sonra, hiçbir şey bilmemek üzere, ömrünün en fena zamanına ulaştırılır. Bir de yeryüzünü görürsün ki kupkurudur; fakat biz onun üzerine su indirdiğimiz zaman, harekete geçer, kabarır ve her güzel çiftten bitkiler bitirir.
SN3675_8 35:15 GN56471_GA3;
35:15 yã eyyühe nnâsu entümü l-fuKarãu ilellâh* vellâhü hüve l-ganiyyü l-Hamiyd*
Elmalılı 35:15 - Ey insanlar! Siz Allah'a muhtaçsınız. Allah ise zengin ve her hamde lâyıktır.
SN663_17 4:170 GN13229_GA5;
4:170 yã eyyühe nnâsu Kad cãekümü rrasûlü bil'HaKKi min rabbiküm feâminû hayran leküm* vein tekfürû feinne lillâhi mâ fis-semâvâti vel'arD* vekânellâhü ‘Aliymen Hakiymâ
Elmalılı 4:170 - Ey insanlar, Resul size, Rabbi'nizden hakkı (gerçeği) getirdi. Kendi yararınıza olarak ona inanın. Eğer inkâr ederseniz, bilin ki göklerde ve yerde olanların hepsi Allah'ındır. Allah bilendir, hikmet sahibidir.
SN2596_12 22:1 GN42812_GA5;
22:1 yã eyyühe nnâsü-tteKû rabbeküm* inne zelzelete ssâ’Ati şey’ün ‘AZiym*
Elmalılı 22:1 - Ey İnsanlar! Rabbinizden sakının; şüphesiz o kıyamet gününün sarsıntısı çok büyük bir şeydir.
SN1421_15 10:57 GN27412_GA14;
10:57 yã eyyühe nnâsu Kad cãetküm mev’IZatün min rabbiküm veşifãun limâ fiS-Sudûri ve hüden ve raHmetün lil_mu’miniyn*
Elmalılı 10:57 - Ey insanlar! Size Rabbinizden bir öğüt, gönüller derdine bir şifa, müminlere bir hidayet ve rahmet geldi.
SN494_19 4:1 GN9666_GA14;
4:1 yã eyyühe nnâsü-tteKû rabbekümülleziy haleKaküm min nefsin vâHidetin vehaleKa minhâ zevcehâ vebesse minhümâ ricâlen kesiyran ve nisãâ* vetteKullâhelleziy tesãelûne bihî vel-erHâm* innellâhe kâne ‘Aleyküm raKiybâ*
Elmalılı 4:1 - Ey insanlar! Sizi bir tek nefisten yaratan ve ondan eşini yaratıp ikisinden bir çok erkekler ve kadınlar üreten Rabbinizden korkun; kendi adına birbirinizden dilekte bulunduğunuz Allah'dan ve akrabalık (bağlarını kırmak)tan sakının. Şüphesiz Allah sizin üzerinizde gözeticidir.
Gruplar burada sona eriyor.
SN1112_10 7:158 GN21854_GA4;
7:158 Kul yã eyyühe nnâsu inniy rasûlullâhi ileyküm cemiy’Anilleziy lehû mülkü ssemâvâti vel'arD* lã ilâhe illâ hüve yuHyiy veyümiytü feâminû billâhi verasûlihi nnebiyyi l'ümmiyyilleziy yu’minü billâhi vekelimâtihî vettebi’Uhü le’Alleküm tehtedûn*
Elmalılı 7:158 - De ki; ey insanlar! Ben sizin hepinize Allah'ın resulüyüm. O Allah ki, göklerin ve yerin bütün mülkü O'nundur. O'ndan başka hiçbir ilâh yoktur. Öldüren de, dirilten de O'dur. Bundan dolayı gelin, Allah'a ve resulüne iman edin. Allah'a ve Allah'ın bütün kelâmlarına iman etmiş bulunan o ümmî peygambere, evet ona uyun ki, hidayete erebilesiniz.
SN4625_8 49:13 GN67021_GA7;
49:13 yã eyyühe_nnâsu innâ halaKnâküm min zekerin veünsâ vece’Alnâküm şü’Ûben veKabãile lite’Ârafû* inne ekrameküm ‘Indellâhi etKâküm* innellâhe ‘Aliymün habiyr*
Elmalılı 49:13 - Ey insanlar! Doğrusu biz sizi bir erkekle bir dişiden yarattık. Ve birbirinizle tanışmanız için sizi milletlere ve kabilelere ayırdık. Muhakkak ki Allah yanında en değerli ve en üstününüz O'ndan en çok korkanınızdır. Şüphesiz Allah bilendir, herşeyden haberdar olandır.
SN28_9 2:21 GN256_GA9;
2:21 yã eyyühe nnâsu-’Åbüdû rabbekümülleziy haleKaküm velleziyne min Kabliküm le’Alleküm tetteKûn*
Elmalılı 2:21 - Ey insanlar! Sizi ve sizden öncekileri yaratan Rabb'inize kulluk edin ki (Allah'ın) azabından korunasınız.
SN2668_8 22:73 GN43976_GA10;
22:73 yã eyyühe nnâsu Duribe meselün festemi’Û leh* innelleziyne ted’Ûne min dûnillâhi len yehlüKû zübâben velevicteme’Û leh* vein yeslübhümü-zzübâbü şey’en lâ yestenKizûhü minh* Da’Ufe_TTâlibü vel'meTlûb*
Elmalılı 22:73 - Ey insanlar! Bir misal verilmektedir, şimdi ona iyi kulak verin: Sizin Allah'ı bırakıp taptıklarınız bir araya gelseler, bir sinek bile yaratamayacaklardır. Sinek onlardan bir şey kapsa onu kurtaramazlar. İsteyen de, istenen de âcizdir.
SN2644_3 22:49 GN43617_GA12;
22:49 Kul yã eyyühe nnâsu innemã ene leküm neziyrun mübiyn*
Elmalılı 22:49 - (Habîbim!) De ki: "Ey insanlar! Ben size ancak apaçık anlatan bir uyarıcıyım."
SN667_2 4:174 GN13351_GA13;
4:174 yã eyyühe nnâsu Kad cãeküm bürhânün min rabbiküm veenzelnã ileyküm nûran mübiynâ*
Elmalılı 4:174 - Ey insanlar! Size Rabbinizden bir delil (Muhammed) geldi ve size apaçık bir nur indirdik.
SN1387_19 10:23 GN26862_GA15;
10:23 felemmã encâhüm izâ hüm yebgûne fil'arDi bigayri l-HaKK* yã eyyühe nnâsu innemâ begyüküm ‘Alã enfüsiküm metâ’A l_Hayâti_d_dünyâ sümme ileynâ merci’Uküm fenünebbiüküm bimâ küntüm te’Åmelûn*
Elmalılı 10:23 - Sonra Allah onları oradan kurtarır, kurtulur kurtulmaz yeryüzünde çeşitli taşkınlıklara başlarlar. Ey insanlar taşkınlığınız sırf kendi zararınızadır. Şu değersiz dünya hayatının bir süre tadını çıkarınız, sonra nasıl olsa dönüp bize geleceksiniz. Biz de bütün yaptıklarınızı tek tek size haber vereceğiz.
SN3665_17 35:5 GN56256_GA16;
35:5 yã eyyühe nnâsu inne ve’Ådellâhi HaKKun felâ tegurrannekümü l-Hayâtü ddünyâ velâ yegurranneküm billâhi l-garûr*
Elmalılı 35:5 - Ey insanlar! Haberiniz olsun ki, Allah'ın vaadi muhakkak haktır. Sakın bu dünya hayatı sizi aldatmasın, sakın o aldatıcı şeytan sizi, Allah hakkında da aldatmasın.
-----------------------------------------------
Süleyman aleyhisselamın insanlara hitabı.
SN3175_2 27:16 GN48847_GA17;
27:16 veverise süleymânü dâvûde veKâle yã eyyühe nnâsu ‘Ullimnâ menTiKa TTayri veûtiynâ min külli şey’* inne hâzâ lehüve l-feDlü l-mübiyn*
Elmalılı 27:16 - Süleyman Davud'a varis olup dedi ki: "Ey insanlar! Bize kuş dili öğretildi ve bize her şeyden (nasip) verildi. Doğrusu bu apaçık bir lütuftur."