Bugün dünyada iki yazı stili yaygındır. Bunların birincisi Türkiye’deki Mushaf'larda uygulanan Hafs rivâyetine göre olan Hafız Osman hattıdır. Bu hat (yazım tarzı) 400 sene kadar önce yaşayan Aliyy-ül Kâri isimli hem hattat hem de yüksek bir Hanefi âlimi olan bir zâtın Arapça ana lisanı olmayanların Kur’ân'ı kolay okuyabilmesi için yaptığı imlâ değişikliklerine göre yazılan Hâfız Osman hattıdır. Diyanet İşleri Mushaf'ları İnceleme Kurulu tarafından bu imlâya uygun olarak yazılan Mushaf'lar tasdik edilmektedir.
İkinci yazı stili Suudi Arabistan’da yine Hafs rivâyetine göre basılan Mushaf'larda uygulanan tecvit kaidelerine göre değiştirilerek yazılmış hat çeşitidir. Suudi Arabistan yetkilileri Hacca gelen her kişiye hediye olarak bu Mushaf'lardan bir tane vermektedir. Zaman içinde dünyanın her tarafına milyonlarca adet gitmiştir ve her yerde kolaylıkla bulunabilmektedir. Bu Mushaf'lara, halkın Kur’ân'ı tecvit kaidelerine göre okuyabilmesi için, fazladan bazı işaretler konulmuş ve bazı kelimelerin sonları değiştirilerek o kelimeyi takiben gelen kelimenin ilk harfinin üzerine şeddeler konulmuştur. Bunlar Resm-i Osmanî'de yani Hz. Osman'ın yazdırdığı Mushaf'ta olmayan şeylerdir.
Hafs rivâyeti dışında bir de Verş ve Kâlûn rivâyetlerine göre yazılmış Mushaf'lar vardır. Bunlar çoğunlukla Kuzey Afrikada görülmektedir. Hafs rivâyetine göre basılan Mushaf'lar dünyadaki müslümanların yüzde doksanı tarafından okunurken Verş ve Kâlûn rivâyetlerine göre basılan Mushaf'lar dünyadaki müslümanların yüzde onu tarafından okunmaktadırlar. Bu Mushaf'lardan Verş okuyuşuna göre yazılan bir Mushaf'ta Yedi Harfe göre yazılmış Bakara Sûresinin 259. âyetinde geçen "nunşiruha" yazılımını görüyoruz. Halbuki bunun Hafs rivâyetine göre basılan Mushaf'larda "nunşizuha" yazmaktadır. Bu yazılım Yedi Harfe göre bir kelimenin nasıl değişik okunup yazılabileceğinin en somut örneğidir.
Türkiye’de basılan Mushaf'larda da yine halk kolayca okuyabilsin diye Resm-i Osmanî’den ayrılarak Aliyy-ül Kâri’nin yaptığı bazı yazılım değişiklikleri vardır. Bunlar uzatma harfleri olarak bilinen "elif", "vav" ve "Y" harflerini ilgilendirmektedir. Suudi Arabistan'da basılan Mushaf'larda uzatmalar "Y" harfi ile yapılırken Aliyy-ül Kâri tarafından bu uzatmalar "elif" ile yapılmıştır. Türkiye’de basılan Mushaf'lar Resm-i Osmanî’ye uygun değil diye Suudi Arabistan’a sokulmamaktadır. Halbuki Suudi Arabistan'da basılan Mushaf'larda uzatma için kullanılan "Y" harfi de esas Resm-i Osmanî'de yoktur.
Bu iki yazım tarzı ile ilgili mesele; bazı kelimelerin bazı harflerin ilavesi veya çıkarılması ile yazılması konusudur. Bir kelimeye yapılan herhangi bir harf ilavesi veya eksiltmesi onu bir kelime olmaktan çıkarmamaktadır. Dolayısıyla burada geliştirilen sayma yöntemi açısından böyle harf değişiklikleri sonuçları etkilememektedir.
Bu çalışmada geliştirilen yöntemlerle sayım yapmak için esas aldığımız Mushaf yazım tarzı Türkiye’de basılan Mushaf'larınkidir.
Bu yazı www.multimediaquran.com sitesinin sahibi Hacı Mehmet Bahattin Geçkil tarafından yazılmıştır.